ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی
ماده 156 آیین دادرسی مدنی در حقیقت به افراد این امکان را میدهد که قبل از ارائه دادخواست، از طریق اظهارنامه حقوقی، حقوق و تعهدات خود را به دیگران اعلام کنند. این اظهارنامه توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاهها به مخاطب ابلاغ میشود. البته، این ماده توجه به این نکته را هم دارد که اداره ثبت اسناد و دفاتر دادگاهها میتوانند اظهارنامههایی که مطالب آنها خلاف اخلاق یا خارج از نزاکت باشد را ابلاغ نکنند.
به علاوه، ثبت و ابلاغ اظهارنامهها به مخاطب، امکان رسیدگی به خواستهها و اطلاع از مسائل حقوقی مربوطه را فراهم میکند و تصمیماتی مبنی بر رای منصفانه درباره موضوعات مورد نظر اتخاذ میشود. این ماده به افراد این امکان را میدهد که تا قبل از تقدیم دادخواست، خواسته و تقاضای خود را اعلام کرده و از حق اساسی خود برخوردار باشند.
شرح ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی
شرح ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی تفصیلیتر به برخی نکات مربوط به این ماده پرداخته است:
- پاسخ به اظهارنامه الزامی نیست: این شرح بیان میکند که فرد مخاطب اظهارنامه حق ندارد از طریق پاسخی به اظهارنامه، فردی را به اقدام یا پاسخ واکنش دهد.
- سکوت در برابر اظهارنامه: صرف سکوت در برابر اظهارنامه، به تنهایی حقی را برای فرد خواهان ایجاد نمیکند.
- اظهارات در اظهارنامه به علیه اظهارکننده دلیل است: این بیان میکند که اظهاراتی که در اظهارنامه مطرح میشود، به عنوان دلیلی علیه فرد اظهارکننده میشود.
- اقرار و ادعا: اگرچه اظهارنامه به عنوان یک اقرار محسوب میشود، اما این موضوع دلیلی به نفع فرد اظهارکننده نمیباشد و فقط به عنوان یک ادعا محسوب میشود.
- اظهارنامه به عنوان سند رسمی نمیباشد: این بیان میکند که اظهارنامه به تنهایی به عنوان یک سند رسمی شناخته نمیشود، اما به عنوان یک روش رسمی برای مطالبه حق محسوب میشود.
کاربرد ماده 156 آیین دادرسی مدنی
ماده 156 آیین دادرسی مدنی به افراد این امکان را میدهد که قبل از تقدیم درخواست حقوقی به دادگاه، از طریق ارسال اظهارنامه قضایی، مطالبه خود را از طرف مقابل درخواست کنند. این ماده به ویژه در مواردی که افراد تعهداتی شفاهی یا کتبی دارند و میخواهند این تعهدات را انجام دهند، پرداخت بدهیها را انجام دهند یا حقوق خود را اجرا کنند، کاربرد دارد. ارسال اظهارنامه قضایی به عنوان یک راه رسمی برای مطالبه حقوق، به افراد این امکان را میدهد که قبل از اتخاذ اقدامات قانونی بیشتر، اقداماتی جهت انجام تعهدات یا اجرای حقوق خود را انجام دهند.
همچنین، این ماده در موارد خاصی مانند رفع تصرف عدوانی و مواردی که مدت قرارداد اجاره منقضی شده است، الزامات ارسال اظهارنامه را تعیین میکند. به عنوان مثال، در مواردی که مال در اختیار امین، سرایدار یا کارگر است و مالک قصد بازگرداندن آن را دارد، یا در شرایطی که مدت قرارداد اجاره به پایان رسیده است و مستأجر از موجر تحویل ملک را دریافت نمیکند، ارسال اظهارنامه الزامی میشود.
بنابراین، ماده 156 آیین دادرسی مدنی اهمیت زیادی در فرایند اجرای حقوق و انجام تعهدات دارد و افراد را قبل از تقدیم درخواست حقوقی به دادگاه، به اقدامات موثری برای مطالبه حقوقشان تشویق میکند.
نکات حقوقی ماده 156 آیین دادرسی مدنی
در نکات حقوقی ماده 156 آیین دادرسی مدنی، این نکات اساسی به عنوان سخن پایانی و جمع بندی مطرح میشوند:
- ابراز مکاتبه با شخص دیگری در قالب اظهارنامه قضایی: ماده 156 به افراد این امکان را میدهد که از طریق ارسال اظهارنامه قضایی، حقوق و تعهدات خود را به شخص دیگری اعلام کنند. این اظهارنامه میتواند شفاهی یا کتبی باشد و به عنوان یک اقدام قانونی محسوب میشود.
- تعیین روش های قانونی ارسال اظهارنامه قضایی به مخاطب: ماده 156 قوانینی را برای ارسال اظهارنامه قضایی به مخاطب تعیین میکند. این شامل روشهایی مانند ابلاغ توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاهها است.
- نحوه اطلاع رسانی در صورت تغییر مخاطب اظهارنامه قضایی: در صورتی که مخاطب اظهارنامه قضایی تغییر کند، فرد ارسال کننده موظف است این تغییر را به نحوی اعلام کند که اطلاع رسانی مؤثری انجام شود.
- مسئولیتهای حقوقی ارسال کننده و دریافت کننده اظهارنامه قضایی: ارسال کننده و دریافت کننده اظهارنامه قضایی به تعهدات و مسئولیتهای حقوقی خود در ارتباط با اظهارنامه موظفند پایبند باشند.
- حقوق و تعهدات مربوط به ارسال اظهارنامه قضایی: حقوق و تعهدات مربوط به ارسال اظهارنامه قضایی شامل مواردی مانند ارسال به موقع و در قالب قانونی، ارسال اظهارنامههای الکترونیکی، و رعایت حقوق مخاطب میباشد.
این نکات حقوقی مهمی را که در ماده 156 آیین دادرسی مدنی مطرح شده است، به عنوان سخن پایانی و جمع بندی باید در نظر گرفت. این موارد برای اطمینان از انجام صحیح و مؤثر فرآیند ارسال و دریافت اظهارنامه قضایی بسیار اهمیت دارند.